Dziś coraz więcej osób rozważa skorzystanie z pomocy psychoterapeuty. Jako że ta inwestycja w swoje zdrowie najczęściej trwa kilka lub kilkanaście miesięcy, wiele osób zadaje sobie pytanie: czy warto z niej korzystać? Jeśli również nad tym się zastanawiasz, w tym tekście wyjaśniamy korzyści, które płyną z uczestnictwa w psychoterapii.
Alarmujące dane jako bodziec do poszukiwań pomocy w gabinecie terapeuty
Jak wynika ze statystyk, aż 81% społeczeństwa naszego kraju doświadcza stresu przynajmniej kilka razy w miesiącu. Co gorsza, 30% osób doświadcza go codziennie. Najczęściej jako przyczyny wskazuje się tu:
- zdrowie i sytuacja finansowa — 37%,
- relacje rodzinne — 32%,
- praca — 31%.
Trzeba tu także wspomnieć, że aż 35% Polaków obawia się o swoje zdrowie psychiczne. Niestety zaledwie połowa z tej grupy osób szuka jakiejkolwiek pomocy psychologicznej. Pocieszający wydaje się fakt, że w 2023 roku liczba osób, które udały się po specjalistyczną pomoc wzrosła 48%.
Powyższe dane pokazują, że wciąż wiele osób, które powinny odwiedzić gabinet terapeuty lub psychiatry, tego nie robi. Do tego trzeba dodać, że problemy takie jak depresja, zaburzenia lękowe mogą prowadzić do znacznego pogorszenia funkcjonowania w wielu obszarach życia. A przecież wymienione zaburzenia można z powodzeniem leczyć w gabinecie psychoterapeuty.
7 częstych powodów, dla których warto iść na psychoterapię
Lista przypadków, w których warto zapisać się na terapię jest naprawdę długa. Chcemy jednak przedstawić poniżej sytuacje, które najczęściej skłaniają pacjentów naszego ośrodka do udziału w sesjach terapeutycznych.
Może Cię zainteresować ten artykuł: Jak działa psychoterapia?
Przewlekły smutek i obniżenie nastroju
Każdy od czasu do czasu odczuwa smutek. Często potrafimy zidentyfikować jego źródło. Zdarza się jednak, że wskazanie konkretnych przyczyn obniżenia nastroju jest trudne. W rzeczywistości składa się na nie wiele czynników. W takich wypadkach często pomoc psychologa w ramach konsultacji może być słusznym pierwszym krokiem w stronę poprawy nastroju. Niejednokrotnie okazuje się w takich sytuacjach, że pacjent decyduje się, że doraźna interwencja nie wystarcza — tym samym udaje się po pomoc w ramach długoterminowej psychoterapii.
Również przewlekły stres może prowadzić do pojawienia się przewlekłego smutku, który to z czasem może przerodzić się w stany depresyjne, a także regularną depresję.
Traumy
Część osób zgłaszających się na psychoterapię ma poczucie dyskomfortu psychicznego, cierpienia lub też bólu emocjonalnego. Te emocje w znaczny sposób utrudniają codzienne funkcjonowanie, niestety te osoby nie są w stanie zmienić swojego stanu. Wystarczająco dobrze rozwinięta świadomość problemu sprawia, że dany człowiek dostrzega przyczynę swoich cierpień w przeszłości — w momentach, gdy doświadczał urazów emocjonalnych takich jak: przemoc, opuszczenie emocjonalne, wykorzystywanie lub zaniedbanie.
U tych osób celem terapii jest celem terapii jest próba „uchwycenia” urazowych doświadczeń z przeszłości, a także poznanie uczuć i niezaspokojonych potrzeb z nimi związanych. Dotarcie do tego momentu w terapii pozwala na stopniowe zastępowanie negatywnych uczuć i schematów reagowania na nowe, bardziej konstruktywne i sprawcze.
Problemy w związku
Zdarza się, że przyczyną poszukiwań specjalistycznej pomocy są problemy, których doświadczamy w związku. Terapeuta jak najbardziej może pomóc w poprawie relacji z partnerem. Niektóre osoby decydują się na terapię par.
Ten rodzaj terapii za cel stawia sobie poprawę jakości komunikacji między partnerami lub też pomoc w rozwiązaniu i problemów emocjonalnych — takich, które rzutują na sposób porozumiewania się. Uczenie się dostrzegania uczuć, tłumionych lub niezaspokojonych potrzeb emocjonalnych może mieć duży wpływ na stopniowe zmniejszanie się tych kłopotów
Zdiagnozowane zaburzenia
Część osób, która zastanawia się, czy warto skorzystać z psychoterapii, była już wcześniej konsultowana przez psychiatrę. Lekarz stwierdził takie problemy jak depresja, choroba afektywna dwubiegunowa, ADHD lub autyzm. Wiele z tych osób dopiero po konsultacji lekarza psychiatry zaczyna bardziej rozumieć nieznośny bagaż cierpienia emocjonalnego, jaki dźwigają oraz zaczynają dostrzegać realne drogi wyjścia z tego kryzysu. Zastanawiają się, czy na pewno terapia pozwoli im złagodzić objawy danego schorzenia. I tutaj musimy dość kategorycznie stwierdzić, że psychoterapia jest rekomendowana jako główne narzędzie radzenia sobie z większością schorzeń natury emocjonalnej i psychicznej.
Praca nad wzorcami zachowań
Zdarza się, że zjawiska takie jak nadmierna uległość wobec osób w pracy, uczucie ciągłego przeciążenia, nieustannie utrzymująca nadmierna nerwowość lub prokrastynacja (ciągłe odkładanie na później) osiągają na tyle poważne rozmiary, że stanowią przeszkodę, która wpływa na rosnącą frustrację w pracy, na studiach, rosnące bariery w codziennym funkcjonowaniu. Nierzadko okazuje się, że takie postawy są jedynie przejawem innego problemu, który pacjent dopiero poznaje w trackie wizyty u psychoterapeuty.
Bywa przykładowo, że prokrastynacja jest jednym z symptomów wiele lat nierozpoznawanego i nieleczonego ADHD. Podobnie rzecz ma się z częstym zapominaniem. Dopiero podczas konsultacji z psychoterapeutą pacjent decyduje się na udział w diagnozie tego zaburzenia.
Uciążliwe i utrzymujące się objawy fizyczne, przy których lekarze innych specjalności (interniści, kardiolodzy, gastroenterolodzy) nie stwierdzają żadnych chorób
Zdarza się, że dana osoba szuka u różnych specjalistów odpowiedzi na swoje problemy fizyczne, np. różnego typu bóle, kołatania serca, objawy żołądkowe. Stale wykonuje badania, które nie dają żadnego wyjaśnienia występowania objawów. Finalnie okazuje się, że takie symptomy mają podłoże psychologiczne. Takie stany jak najbardziej kwalifikują się do pracy w ramach psychoterapii.
Rozwój osobisty
Chęć poprawy funkcjonowania w obszarze rozwoju osobistego jest także celem, który skłania pacjentów do wizyt u psychoterapeuty. Praca na sesjach może okazać się kluczowa dla lepszego zrozumienia siebie, głębszego i bardziej świadomego doświadczania swoich uczuć i potrzeb emocjonalnych.
Dzięki terapii można także pracować nad poprawą relacji z innymi ludźmi — dana osoba może pracować nad poprawą asertywności czy też stawiania granic. Terapia może sprawić,że ta osoba lepiej będzie sobie radzić z własnymi stanami przeciążenia lub przytłoczenia emocjonalnego, będzie lepiej radziła sobie z własnymi uczuciami, dysponując większą sprawczością, wyższą lub bardziej urealnioną samooceną, nastawioną bardziej optymistycznie do ludzi i do świata. Dlaczego takie to ważne? Ponieważ badania wskazują, że tacy ludzie żyją dłużej.
W jaki sposób pomaga psychoterapeuta?
Część osób zastanawia się, czy warto brać udział w psychoterapii, bo nie do końca wie, w jaki sposób to działanie może pomóc w rozwiązaniu problemów. A pomoc odbywa się tu na kilka sposobów. Przede wszystkim sesje z terapeutą oznaczają:
- Stworzenie bezpiecznych warunków pacjentowi umożliwiających mu bezpieczne mówienie o sobie, gdzie czuje się on głębiej i życzliwie zrozumiany, troskliwie i uważnie wysłuchany. To fundament, bez którego nie da się przeprowadzić żadnej psychoterapii
- Pomoc w zrozumieniu źródła problemu i w dotarciu do źródeł bólu emocjonalnego. To trochę jak rana, która przez wiele lat niezagojona sączyła się powracającym bólem. Pacjent wraz z towarzyszącym mu terapeutą łagodnie i powoli dotykają tego bólu, rozpoznają trudne emocji temu towarzyszące; poznają potrzeby, które zostały wtedy u pacjenta odrzucone lub niezaspokojone, nadają temu nowe znaczenie, które pozwala zdjąć poczucie winy, złość na siebie lub niską samoocenę. Wraz z pojawiającymi się nowymi znaczeniami pojawiają się nowe, bardziej pozytywne uczucia – asertywny gniew lub współczucie wobec siebie oraz ujawniają się wcześniej tlumione lub nieakceptowane potrzeby. To daje energię, buduje sprawczość, wpływa na lepszą samoocenę.
- Wsparcie w wypracowywaniu nowych wzorców zachowań i myśli,
- Opracowanie strategii radzenia sobie z trudnymi emocjami
- Ograniczenie wpływu, jaki traumy wywierają na funkcjonowanie pacjenta.
Leki nie zawsze są właściwym narzędziem
Niektórzy postrzegają psychoterapię jako alternatywę dla farmakoterapii. Choć w wielu przypadkach najlepsze efekty daje psychoterapia połączona z przyjmowaniem leków, to czasem z różnych przyczyn pacjenci nie decydują się na farmakoterapię. W takich sytuacjach psychoterapia jest idealnym posunięciem.
Jeśli więc pacjent obawia się doświadczania nieprzyjemnych skutków ubocznych medykamentów, może rozważyć udział w psychoterapii. Również leki nie rozwiązują wszystkich problemów. Jeśli pacjent ma wypracowane niewłaściwe i często nieświadome schematy reagowania w określonych sytuacjach, pewne deficyty kompetencji społecznych, wtedy także leki nie rozwiążą problemu, ponieważ po ich odstawieniu te utrwalone reakcje emocjonalne wywołują nawrót objawów psychicznych
W takich przypadkach psychoterapia może w bardziej trwały sposób poprawić jakość życia — m.in. poprzez zmianę przetwarzania stresu, zmianę regulacji emocjonalnej. Mówiąc prościej w wyniku prawidłowo prowadzonej psychoterapii osoba zmienia się głębiej. Leki mogą tworzyć zmianę bardziej powierzchowną i niestety nietrwałą. Tym samym psychoterapia sprawia, że pozytywne zmiany często są trwalsze i gruntowniejsze, a ryzyko nawrotów niepożądanych stanów jest mniejsze.
Czy warto iść na psychoterapię? (podsumowanie)
Jak widzisz, w bardzo wielu przypadkach psychoterapia może pomóc. Każdy człowiek zasługuje na to, aby uwolnić się od cierpienia i żyć szczęśliwiej. Najważniejszy jest pierwszy krok — umówienie pierwszego spotkania, które najczęściej sprowadza się do swobodnej i spokojnej rozmowy między życzliwie nastawionym psychoterapeutą a pacjentem, który opisuje mu swój problem. Później ma miejsce ustalenie celów terapii i praca nad indywidualnymi potrzebami.
